
Vandaag drie jaar geleden overleed mijn Mam , en het voelt als gisteren . Ieder jaar , op haar sterfdag , wil ik haar èrgens herdenken , en éren . De gedàchte alleen al , dat ik dat níet zou doen , dat het zou lijken alsof ik haar vergéten ben , vind ik onverdraaglijk …. En dan bedoel ik níet , dat de mensen om mij héén dat zouden denken , want dat boeit me niet ….nee , ik wil niet dat zíj , dat Mama dat denkt …. En die laatste gedachte geeft dus direct aan hoe ik de dood zie . Voor mij voelt de dood niet als het einde … zéker níet als het om mijn Mam gaat ….

Het is moeilijk uit te leggen , maar misschien ook , tegelijkertijd , onnodig .
Ik denk dat in íeder mens wel twijfel leeft , als het om de dood gaat . Het is niet zo moeilijk om de dood als het absolute ‘ óver en úít ‘ te zien , als je nog niemand verloren hebt die je eigenlijk niet kunt missen . Maar als je iemand verliest die je ècht dierbaar is , of waar je je , in de méést lètterlijke zin , verbònden mee voelt , wordt het een héél ander verhaal .
Wanneer je binnen een kerkgemeenschap bent opgegroeid wordt het je met de paplepel ingegoten , dat er leven is na de dood , je in de hemel komt zelfs , tenminste, als je je een beetje gedragen hebt 😉 . Anderen , zoals ik , zijn níet met een kerkelijk geloof grootgebracht , maar dat wil niet altijd zeggen dat er ook geen gelóóf ìs … een geloof in dat er méér is tussen hemel en aarde , en na de dood . Zelf denk ik dat íedere vorm van gelóven voortkomt uit de behoefte van de mens , om de zìn van het leven te begrijpen , en uit angst voor de dood . En persoonlijk begrijp ik die behoefte héél goed ….
Jaren geleden overleed er , in het dorp waar ik toen woonde , een leerkracht van een openbare school . In mijn salon had ik meerdere klanten wiens kinderen bij die leerkracht in de klas zaten , en zij vertelden hoe daarmee werd omgegaan . Het was een hele traumatische ervaring voor die kleintjes . Ineens moest hen , voor het éérst , het hoe en waarom van de dood uitgelegd worden . Aangezien het een openbare school was koos men ervoor iedere vorm van geloof er buiten te houden . En dus werd uitgelegd hoe de meester, of juf , in een kist lag , en onder een flinke laag aarde begraven zou worden , en dat het lichaam langzaam zou verteren , en zou worden opgegeten door wormen enz , tot er alleen nog botten over waren 🥺 . Volgens de betreffende moeders waren er , na deze uitleg , heel wat kinderen die nachtmerries kregen , en dat verbaasde mij niet …. Natuurlijk hoorde ik het verhaal maar van één kant , dus zou het héél goed kunnen , en daar hoop ik ook op , dat het vertelde verhaal toch wel íetsje minder angstaanjagend was dan dat de ouders schetsten … Toen mijn opa overleed werden alle kleinkinderen , en dus ook ònze kinderen , daar gewoon bij betrokken . Hij lag opgebaard in de slaapkamer en alle kinderen liepen in en uit , zonder angst of enge gedachten . Op die ongedwongen manier werd iets verdrietigs eigenlijk iets normaals , en misschien zelfs iets moois … 😊
Het is niet aan mij om over iemands kijk op leven en dood te oordelen , iedereen moet daar zelf een weg in vinden . Ik ook … En daarom kies ik er heel bewust voor aan te nemen , dat er hóe dan ook méér is , en dat de dood enkel het einde is van het stòffelijke , en níet van het gééstelijke . En ik vind het helemaal niet moeilijk om dat te geloven , vooral omdat ik het een héle fijne , geruststellende gedachte vind , maar ook omdat ik genoeg ‘ tekens van gene zijde ‘ heb ervaren , om het voor mezelf aannemelijk te maken . Ik schreef daar al eens over , en binnenkort zal ik dat nog es doen , met een bijzonder verhaal.

Ik denk dat iedereen , op zijn of haar eigen manier , verlies en verdriet draaglijk probeert te maken , om dóór te kunnen . Voor mij voelt het alsof mijn Mam altijd nog bij me is , niet tastbaar , wèl voelbaar … ‘ Haar lampje ‘ gaat nog iedere dag vanzelf aan , en ik kies ervoor dat te zien als een teken van haar nabijheid …. Ik gelóóf daarin omdat het me een goed gevoel geeft , en dat ga ik niet beredeneren of analyseren . Ik neem het gewoon aan , zonder énig bewijs .. Het is vooral een houvast op moeilijke momenten , en op dagen zoals vandaag . En natuurlijk wordt het verdriet iets minder groot naarmate de jaren voorbijgaan , maar het gemis blijft . Het krijgt een plekje , je ‘ parkeert ‘ het ergens , maar het zal nooit helemaal verdwijnen . Een wijze vriend zei me dat hij daar juist iets moois in zag …. de mate van verdriet en gemis geeft toch ook aan hoe waardevol de persoon voor je was , die je verloren hebt . Ik denk dat hij gelijk heeft . 🙏🏽😘